Mất xe máy, cháy xe máy tại nơi gửi xe được đền bù như thế nào?

Luật sư Dương Thị Ngọc, Văn phòng Luật sư số 5 Hà Nội: Căn cứ Điều 559 Bộ luật Dân sự 2005 thì hợp đồng gửi giữ xe máy là một dạng của hợp đồng gửi giữ tài sản: “Hợp đồng gửi giữ tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên giữ nhận tài sản của bên gửi để bảo quản và trả lại chính tài sản đó cho bên gửi khi hết thời hạn hợp đồng. Hình thức của hợp đồng có thể bằng lời nói hoặc bằng văn bản (hợp đồng gửi giữ tài sản, giấy biên nhận giữ, phiếu nhận giữ, vé trông xe…) là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng.

PV: Nếu xe bị cháy hoặc bị mất thì hình thức bồi thường cụ thể như thế nào?

LS Dương Thị Ngọc: Căn cứ nghĩa vụ của bên giữ tài sản quy định tại Điều 562 Bộ luật Dân sự thì khi có thiệt hại xảy ra (mất mát, hư hỏng, hoả hoạn… đối với xe) bên giữ xe phải bồi thường toàn bộ giá trị chiếc xe đúng với tình trạng như khi nhận giữ xe, trừ trường hợp bất khả kháng.

Về nguyên tắc, khi có thiệt hại xảy ra thì người bị thiệt hại phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Tuy nhiên, các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường phù hợp (thấp hơn giá trị chiếc xe khi nhận giữ xe), hình thức bồi thường (bằng tiền, bằng hiện vật) phương thức bồi thường (một lần hoặc nhiều lần), trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Khi bồi thường, phải xác định chính xác giá trị tài sản bị thiệt hại. Tuy nhiên, chiếc vé giữ xe hoặc hợp đồng đôi khi không thể hiện chi tiết tình trạng tài sản (xe) khi gửi, nên người gửi xe phải chứng minh giá trị tài sản (xe) gửi thông qua giấy đăng ký xe của chiếc xe được ghi trên chiếc vé giữ xe. Nhưng có trường hợp người gửi xe để giấy đăng ký xe trong cốp xe và mất, hư hỏng theo xe, như vậy việc chứng minh chiếc xe bị mất có trị giá bao nhiêu tiền sẽ gặp khó khăn, do đó người gửi xe phải cung cấp chứng cứ về tình trạng tài sản (xe) lúc gửi khi yêu cầu bên giữ xe bồi thường tài sản cho mình.

PV: Chủ xe phải làm gì để có đủ căn cứ pháp lý và giảm thiểu thiệt hại khi gửi xe và trông xe?

LS Dương Thị Ngọc: Người gửi xe cần tìm hiểu về bãi giữ xe (có đầy đủ giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận đủ tiêu chuẩn về PCCC) và nhân viên giữ xe để phòng trường hợp kẻ gian giả mạo. Đặc biệt, người gửi xe cần yêu cầu người giữ xe ghi vé và đánh số lên xe để xác nhận việc nhận giữ  xe.

Để hạn chế thiệt hại xảy ra, chủ sử dụng xe máy nên mua bảo hiểm vật chất môtô, xe máy. Khi mua loại bảo hiểm này thì sẽ được cơ quan bảo hiểm bồi thường những thiệt hại về vật chất của xe do tai nạn, cháy nổ, trộm cắp và các tai họa tự nhiên như lũ lụt, động đất... gây ra.

Đối với những cơ sở trông giữ xe không thuộc trường hợp phải mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc thì cách để giảm thiểu các rủi ro và nhanh chóng hồi phục sau sự cố khi tổn thất hay thiệt hại xảy ra là nên mua loại hình bảo hiểm phù hợp nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp (liên hệ công ty bảo hiểm để được tư vấn). Khi tham gia bảo hiểm doanh nghiệp có thể giảm được thiệt hại nhờ được bồi thường