Giải quyết việc nuôi con, chia tài sản trong trường hợp không đăng ký kết hôn

Hỏi: Chúng tôi tổ chức lễ cưới và sống chung với nhau từ năm 1990 nhưng chưa đăng ký kết hôn. Đã có 2 con (16 và 19 tuổi) và cùng nhau tạo lập được một số tài sản sau khi cưới gồm: 1 nhà chung cư đứng tên tôi, 1 mảnh đất và 1 xe ôtô đều mang tên chồng tôi. Do phát sinh nhiều mâu thuẫn, không thể tiếp tục chung sống nên tôi muốn yêu cầu ly hôn. Vậy, xin hỏi theo quy định của pháp luật thì việc nuôi con chung và phân chia tài sản chung trong trường hợp này như thế nào? (Phạm Thị Hồng - Hà Đông, Hà Nội).

Trả lời: Theo quy định tại điểm b Điều 3 Nghị quyết 35/2000/QH-10 ngày 9/6/2000 về việc thi hành Luật Hôn nhân và Gia đình (NQ 35/2000/QH10) thì: "Nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 3/1/1987 đến ngày 1/1/2001, mà có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này thì có nghĩa vụ đăng ký kết hôn trong thời hạn hai năm, kể từ ngày Luật này có hiệu lực cho đến ngày 1/1/2003… Từ sau ngày 1/1/2003 mà họ không đăng ký kết hôn thì pháp luật không công nhận họ là vợ chồng". Như vậy, do anh chị sống với nhau từ năm 1990 đến nay mà không đăng ký kết hôn, nên theo pháp luật, anh chị không được công nhận là vợ chồng.

Việc giao nuôi con chung và phân chia tài sản chung trong trường hợp của anh chị được pháp luật quy định như sau:

Theo hướng dẫn tại điểm b mục 2 Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-TATC-VKSTC-BTP ngày 3/1/2001 của Toà án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp hướng dẫn thi hành Nghị quyết số 35/2000/QH10 thì: "nếu một bên hoặc cả hai bên có yêu cầu ly hôn thì Toà án thụ lý để giải quyết và áp dụng điểm b khoản 3 Nghị quyết số 35 của Quốc hội, khoản 1 điều 11 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000, bằng bản án tuyên bố không công nhận họ là vợ chồng; nếu họ có yêu cầu về nuôi con và chia tài sản thì Toà án áp dụng khoản 2 và khoản 3 điều 17 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 để giải quyết theo thủ tục chung".

Theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 điều 17 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 thì: Quyền lợi của con được giải quyết như trường hợp bố mẹ ly hôn. Tài sản được giải quyết theo nguyên tắc tài sản riêng của ai vẫn thuộc về quyền sở hữu của người đó, tài sản chung được chia theo thỏa thuận của các bên; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết, có tính đến công sức của mỗi bên; ưu tiên bảo vệ quyền lợi chính đáng của phụ nữ và trẻ em