Cần phân biệt giữa phí và giá dịch vụ
Tại buổi họp báo chuyên đề về nội dung cơ bản của dự án Luật phí và Lệ phí mà Bộ Tài chính vừa tổ chức, ông Phạm Đình Thi - Vụ trưởng Vụ chính sách Thuế, Bộ Tài chính cho biết, theo Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Pháp lệnh Phí và lệ phí hiện hành có 73 loại phí và 43 loại lệ phí.
Ông Thi khẳng định không có tình trạng ban hành tùy tiện các loại phí, lệ phí, vì các Bộ, ngành và địa phương không thể tự đặt ra các khoản phí mới ngoài các khoản đã có trong danh mục. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, rất nhiều ý kiến cho rằng người dân đang phải chi trả quá nhiều khoản phí, lệ phí. Ví dụ, có 1 hợp tác xã đã thống kê và cho biết, người dân ở đó phải trả đến 19 khoản phí các loại.
Giải thích cho vấn đề này, theo Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế, khi phải trả bất kỳ một khoản tiền nhất định để hưởng một dịch vụ nào đó, người dân vẫn hiểu đấy là “phí”. “Những khoản ấy thực chất không phải là phí do Nhà nước quy định mà đó chính là giá dịch vụ. Phí và lệ phí chỉ nằm trong danh mục đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định, giao cho Chính phủ quy định chi tiết”, ông Thi cho biết.
Thực ra, đây là vấn đề không mới và đã tồn tại từ rất lâu. Tại phiên giải trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình thực hiện Pháp lệnh Phí và lệ phí, Bộ trưởng Bộ Tài Chính Đinh Tiến Dũng cũng thông tin có một số địa phương huy động một số khoản thu không có tên trong danh mục phí, lệ phí, nhưng vẫn sử dụng tên gọi là phí và lệ phí, gây bức xúc trong dư luận. Ví dụ, như các khoản thu xây dựng cơ sở hạ tầng ngoài quy định, đường giao thông, trường học, trung tâm y tế; các khoản thu mang tính xã hội từ thiện như đóng góp quỹ khuyến học, từ thiện tại địa phương.
Hay khi Chính phủ miễn thu các khoản phí an ninh trật tự, phí phòng chống thiên tai, nhưng khi thu các loại quỹ trên, một số địa phương vẫn gọi là phí, lệ phí, gây hiểu nhầm. Hoặc khi phát sinh một số khoản thu nộp, nhiều người cho rằng đó là phí và lệ phí nhưng thực chất đây là những khoản đóng góp tự nguyện. Rồi các khoản thu là giá dịch vụ nhưng tổ chức, cá nhân thu các khoản thu này lại cho rằng là phí và lệ phí như phí dịch vụ chung cư; phí liên quan đến vận chuyển container, phí bến bãi ra vào khu công nghiệp…
Vì sự hiểu nhầm này, nên phí và lệ phí vốn đã nhiều lại càng thêm nhiều, đã rối rắm lại càng thêm rối rắm. Để chấn chỉnh tình trạng này, trao đổi với báo chí, Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế Phạm Đình Thi cho biết, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 24/2007/CT-TTg về vấn đề tăng cường chấn chỉnh việc thực hiện các quy định của pháp luật về phí, lệ phí, chính sách huy động và sử dụng các khoản đóng góp của nhân dân.
Theo đó, Bộ đã yêu cầu các địa phương rà soát tình hình chấp hành pháp luật về phí, lệ phí, bãi bỏ ngay những khoản thu phí, lệ phí không có trong danh mục. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định miễn thu đối với một số khoản phí, lệ phí như phí an ninh, trật tự, phí phòng chống thiên tai…
Ngoài ra, Bộ Tài chính định kỳ có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố đề nghị báo cáo kết quả thực hiện rà soát, bãi bỏ, miễn giảm các khoản phí, lệ phí và các khoản đóng góp của nhân dân. “Khi ở đâu đó đề ra một khoản thu, thì các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan, cá nhân tổ chức thu cần giải thích rõ cho đối tượng trả khoản tiền đó hiểu bản chất đấy là giá chứ không phải phí, lệ phí do Nhà nước thu để tránh hiểu nhầm”, ông Thi đề nghị.
